Een paar maanden geleden kwam ik tijdens het zappen op een tv-programma waar een discussie gaande was over het “wel of niet mogen kiezen voor je eigen dood als je oud bent”. De afgelopen weken heb ik ook met anderen gesprekken gehad over wanneer het voor jezelf genoeg zou zijn bij een ernstige ongeneeslijke ziekte of dementie. Thuis praten we met de kinderen vaak genoeg over dit onderwerp. Het is goed om te weten hoe iedereen binnen het gezin daar over denkt.
Na het overlijden van mijn moeder op mijn 15de was het voor mij niet vanzelfsprekend meer dat alleen oude mensen doodgaan. Ik dacht daarna vaak na over het leven en de dood. Hoe zou het na je dood zijn? Zie je dan nog het leven op aarde? Waar ga je precies naar toe en in welke vorm? In mijn leven stonden een paar geboortes en het overlijden van (soms ook jonge) mensen om mij heen heel dicht bij elkaar. Misschien komt het daardoor wel, dat ik al vanaf vrij jonge leeftijd een briefje in de kast heb liggen met mijn lievelingsmuziek en verdere wensen voor als ik kom te overlijden. Vorig jaar heb ik de wensen met betrekking tot mijn overlijden met een uitvaartonderneemster besproken. Zij stond er versteld van hoe ik al aan zoveel dingen had gedacht, maar ze begreep het wel toen ik mijn ervaringen deelde.
Het is dus ook niet vreemd dat ik door het tv-programma werd getriggerd. Ook ik heb nagedacht over oud worden. Natuurlijk wil ik zo lang mogelijk alles zelf willen en blijven doen, maar ik weet ook dat dat afhankelijk is van mijn gezondheid. Want stel dat ik ongeneeslijk ziek word…wat dan? Wil ik alles doen en slikken om maar te blijven leven? Hoe ver ga ik als het zover is?
Artsen hebben een eed gezworen dat zij altijd levensreddend zullen werken. Zij zijn dus verplicht mij te helpen om niet dood te gaan. Dit herinnert mij aan de moeder van een goede vriendin. Zij was dementerend en al een tijd ziek. Ze kon zelf nog goed aangeven dat alle zorg en medicatie niet meer hoefden voor haar. Er werd tegen haar gezegd dat ze eten en drinken kon weigeren, maar is dat ook niet een vreselijk middel? Kon dat echt niet anders? Gelukkig is zij toch nog snel overleden en is haar meer leed bespaard gebleven.
We zijn trots op onze gezondheidzorg en tegenwoordig worden we mede daardoor oud. Toch hoop ik dat discussies zoals in dat programma meer worden gevoerd. Oud worden heeft ook een keerzijde. Van mensen wordt verwacht dat ze hun hele leven zelfstandig keuzes maken, maar zodra het over doodgaan gaat, schijnt er weinig keuze en begrip te zijn. Ik weet wat ik wil, maar of ik in de toekomst vrije keuze heb? Ik hoop het.
Blogster Ellen van den Ende heeft een massagetherapiepraktijk voor hooggevoelige vrouwen: www.praktijklotus.net
